TRASA 16 – MIĘDZY ZAMKIEM W KOLE A TERMAMI W UNIEJOWIE

Długość: 70 km   (z opcjonalną wizytą w Tumie koło Łęczycy – 105 km)

Wiodąca pograniczem wielkopolsko- łódzkim trasa jest bardzo różnorodna, oferuje zarówno ruiny gotyckiego zamku, ciekawe obiekty sakralne, jak i panoramę potężnego zbiornika Jeziorsko oraz kąpiel w wodach termalnych w aquaparku w Uniejowie. Sądzę, że każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. I proszę nie zapomnieć o kąpielówkach :) !

Źródło: www.mapio.net

UWAGA! Na końcu postu znajduje się tekst zwarty, bez zdjęć, z przeznaczeniem do wydruku i wykorzystania podczas wycieczki :)

1. Koło 

Miasto założył na wyspie w zakolu Warty (stąd nazwa) w XIV w. Kazimierz Wielki. Zawsze było jednym z wiodących ośrodków miejskich w tej części Wielkopolski.

Swoje złote czasy przeżywało w XV- XVII w., kiedy w tutejszym klasztorze Bernardynów odbywały się szlacheckie sejmiki generalne prowincji wielkopolskiej (prowincja ta obejmowała: Wielkopolskę, Mazowsze, Warmię i część Pomorza – obszarowo około pół dzisiejszej Polski).

Od połowy XVII w., jak cała Rzeczpospolita, miasto podupadło. Jego kolejny rozwój zaczął się w XIX w. pod zaborem rosyjskim, kiedy rozwinął się przemysł sukienniczy, a następnie ceramiczny.

Warto odnotować, że duży wkład w rozwój miasta miała istniejąca przez kilkaset lat, od XVI w. do czasów II Wojny Światowej, liczna i prężna społeczność żydowska. Podczas wojny naziści wymordowali ją niemal w całości, przede wszystkim w obozach koncentracyjnych. Zgładzono prawie 5.000 kolskich Żydów, niemal połowę ówczesnej populacji miasta.

Dzisiaj  Koło ma 22 tys. mieszkańców.

Najciekawsze w mieście są:

1. Ruiny zamku  

Na brzegu Warty, ok. 2 km od śródmieścia, znajdują się XIV- wieczne, gotyckie mury postawionego przez Kazimierza Wielkiego zamku obronnego, który miał strzec środkowej Wielkopolski przed wrogiem, w szczególności przed Krzyżakami. 

Swoje zadanie, wielokrotnie odwiedzana wtedy przez królów (Władysława Jagiełłę, Kazimierza Jagiellończyka, Zygmunta Starego), warownia spełniała przez 200 lat. W XVI w., ze względu na zmianę w sztuce wojennej, stała się przestarzała i straciła na znaczeniu. Ostatecznie zamek pogrążyły zniszczenia Potopu szwedzkiego w połowie XVII w.

Od tego czasu jest ładnie położoną, wiekową ruiną, którą dzisiaj chętnie odwiedzają zarówno turyści, jak i spacerowicze- mieszkańcy miasta.

Źródło: www.mapio.net

  

 W historycznym centrum do zobaczenia są natomiast:

2. Kościół i klasztor Bernardynów

Kompleks został zbudowany w XV w., jednak ze względu na niszczycielskie działanie wylewów pobliskiej Warty, w XVIII w. musiał zostać rozebrany niemal do fundamentów. W jego miejscu powstały późnobarokowe zabudowania, które stoją do dzisiaj.

Uwagę zwraca bogate, rokokowe wnętrze. Znajduje się w nim m.in. późnorenesansowy nagrobek Stanisława Ruszkowskiego, ostatniego rządcy kolskiego zamku.

Właścicielem od 500 lat nieprzerwanie są Bernardyni.

Źródło: www.mapio.net

3. Kościół Podwyższenia Krzyża Św. 

XV- wieczna, gotycka świątynia jest najcenniejszym zabytkiem w mieście, szczególnie ze względu na bogate polichromie i cenne wyposażenie w środku.

Ciekawostką jest, że w kościele znajduje się płyta nagrobna syna największego polskiego rycerza Zawiszy Czarnego- Jana z Garbowa,  który był starostą w Kole. Poległ pod Chojnicami w bitwie z Krzyżakami.

Źródło: www.commons.wikimedia.pl

4. Ratusz 

Kolski ratusz, zbudowany w XIV w., był pierwotnie budowlą gotycką. W wyniku przebudów w XVIII i XIX w. zyskał jednak dzisiejszy, klasycystyczny wygląd.  Z pierwszego budynku pozostała tylko ceglana wieża.

 

Źródło: www.kolo.pl

5. Spichlerz 

Nad brzegiem Warty stoi drewniany spichlerz z 1 połowy XIX w., w którym magazynowano niegdyś zboże spławiane rzeką do Prus. W tamtych czasach było takich spichlerzy w mieście kilkanaście, do dzisiaj przetrwał jednak jedynie ten jeden cenny zabytek architektury drewnianej.

Źródło: www.polskaniezwykla.pl

2. Turek 

Istniejące przynajmniej od XII w. miasto przez 600 lat, do czasu zaborów i konfiskaty mienia przez Prusaków w 1796 r., było własnością biskupów gnieźnieńskich.

Od 1815 r., po wojnach napoleońskich, już jako część imperialnej Rosji, Turek zaczął bardzo szybko się rozwijać. Przyczyną był rozwój tkactwa i przemysłu sukienniczego. W 1826 r. do miasta przybyli liczni imigranci- tkacze z zachodniej Wielkopolski, Czech i Saksonii. Pod koniec XIX w. w Turku było już ok. 360 warsztatów tkackich i 3 farbiarnie. W 1908 r. powstała pierwsza fabryka włókiennicza, niedługo po niej 8 kolejnych. Przemysł włókienniczy i rozwijający się w 2 połowie XX w. przemysł wydobywczy do dziś są bardzo ważne dla miasta.

Turek zamieszkuje obecnie 27.000 mieszkańców.

W mieście warto zobaczyć:

1. Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa  

Neogotycka, monumentalna świątynia z początku XX w. jest dziełem specjalizujących się w budowlach sakralnych Konstantego i Jarosława Wojciechowskich (ojciec i syn). Wnętrzu szczególnego klimatu nadały natomiast  wspaniałe polichromie i witraże z lat ’30 XX w. autorstwa rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie- Józefa Mehoffera. Ławeczka z jego postacią znajduje się nieopodal świątyni, w drodze na rynek.

Dzięki tym wybitnym postaciom budowla wygląda imponująco zarówno z zewnątrz jak i w środku.

 

Źródło: www.regionwielkopolska.pl

Źródło: www.trail.pl

2. Budynek dawnego ratusza 

Na rynku (pl. Wojska Polskiego) znajduje się zbudowany w 2 połowie XIX w. budynek dawnego ratusza, dzisiaj siedziba Muzeum Miasta Turek.

Jego autorem był pochodzący z Włoch Henryk Marconi, jeden z najwybitniejszych architektów na ziemiach polskich w 1 połowie XIX w., budowniczy m.in. licznych budowli w Warszawie.

Źródło: www.turystykakulturowa.pl

3. Późnoklasycystyczny zbór ewangelicko- augsburski 

Zbudowany w połowie XIX w. kościół służył licznym w mieście imigrantom- tkaczom. Zaprojektował go również Henryk Marconi.

 

Źródło: www.roweromaniak.pl

4. Domy tkaczy 

Przy ul. Kaliskiej i ul. Żeromskiego znajdują się dziś 43 wpisane do rejestru zabytków, wzniesione w 1826 r. na koszt państwa, domy przeznaczone dla tkaczy. Miasto zostało bowiem odgórnie przeznaczone na ośrodek sukienniczy, miasto fabryczne, mające szyć na potrzeby ogromnego państwa rosyjskiego.

Są to jednakowe architektonicznie, murowane domy, w których znajdowały się po 2 mieszkania, każde po 50 m2, z ogródkami na tyłach budynków.

Źródło: pl.wikipedia.org                            DOM PRZY UL. ŻEROMSKIEGO

3.Tama na zbiorniku Jeziorsko 

Na granicy woj. wielkopolskiego i woj. łódzkiego, w pobliżu miejscowości Rzymsko, znajduje się 12- metrowej wysokości tama spiętrzająca rzekę Wartę. Dzięki temu spiętrzeniu powstał zbiornik retencyjny Jeziorsko. Z tamy rozpościera się znakomity widok na jezioro.

Jeziorsko zostało utworzone w 1986 r. w celu regulacji przepływów rzeki, by nawodnić okoliczne pola oraz by stworzyć miejsce do odpoczynku i rekreacji dla okolicznych mieszkańców.

Zbiornik ma ponad 16 km długości, 2 do 3,5 km szerokości i ponad 200 mln m3 pojemności. Jego średnia głębokość to 4,5 m, ale przy tamie dochodzi do 11 m. Ze swoją powierzchnią ponad 40 km2 jest drugim największym sztucznym zbiornikiem wodnym w Polsce, po Zalewie Włocławskim.

Źródło: www.pixon.bikestats.pl

4.Uniejów 

Jest to kolejne (po Turku) miasto na naszej trasie, które przez kilkaset lat, do czasów zaborów w końcu XVIII w., było własnością biskupów gnieźnieńskich. Było przy tym miastem bardzo ważnym, bowiem biskupi zbudowali tu zamek warowny, w którym przetrzymywany był skarbiec arcybiskupi (biskup gnieźnieński jest bowiem jednocześnie arcybiskupem Polski).

W 1836 r. miasto, będące już częścią Rosji, nadano rosyjskiemu generałowi, hrabiemu Karolowi von Toll. Uniejów znajdował się w posiadaniu rodu Tollów do 1918 r.

W 1939 r. miasto zostało niemal całkowicie zniszczone przez nacierające wojska niemieckie, które chciały zdobyć bronioną przez „Armię Poznań” przeprawę na Warcie.

Dziś miasteczko ma ok. 3 tys. mieszkańców.

1. Termy Uniejów 

W 2008 r. otwarto do użytku kompleks rekreacyjno- uzdrowiskowy Termy Uniejów. Jego główną atrakcją są pompowane z głębokości 2 km gorące wody solankowe. Dzięki stałej temperaturze 68ᵒ C i bogatemu składowi mineralnemu termalna woda ma właściwości lecznice. Pozwoliło to miastu w 2012 r. uzyskać status uzdrowiska.

Dziś mamy do dyspozycji nowoczesny kompleks termalno- basenowy z basenami krytymi, otwartymi i zespołem odnowy biologicznej.

Źródło: www.infobasen.pl

2. Zamek w Uniejowie 

Nieopodal kompleksu rekreacyjnego znajduje się XIV- wieczny zamek zbudowany przez biskupów gnieźnieńskich. Przez wieki znajdował się w nim skarbiec arcybiskupi, dlatego zamek miał charakter obronny, znajdował się w stałej gotowości bojowej.

W XVI- XVII w. dokonano gruntownej przebudowy, budowla straciła swój warowny charakter i stała się rezydencją mieszkalną. Biskupi byli jej właścicielami aż 1796 r., kiedy odebrał im ją zaborca pruski.

Po wojnach napoleońskich Uniejów przeszedł we władanie Rosjan i w 1836 r. w posiadanie zamku weszła rosyjska rodzina Tollów. To oni dokonali ostatniej dużej przebudowy zamku w stylu klasycystycznym i założyli otaczający rezydencję park w stylu angielskim.

W 1918 r. zamek przeszedł we władanie państwa polskiego.

Dzisiaj, po gruntownym remoncie, zespół zamkowo- parkowy należy do miasta, w budynku znajduje się hotel i centrum konferencyjne.

 

Źródło: www.termyuniejow.pl

Dla chętnych

Kładką przez Wartę można przejść na drugą stronę rzeki i przespacerować się przez odbudowaną po zniszczeniach wojennych starą część miasteczka .Na rynku można coś zjeść, wypić lub spróbować lodów.

Przy rynku uwagę zwraca 25- metrowa, neobarokowa dzwonnica. W jej sąsiedztwie stoi XIV- wieczna kolegiata pw. Wniebowzięcia NMP. Najcenniejsze jest w niej gotyckie prezbiterium oraz spoczywające w sarkofagu relikwie patrona miasta- św. Bogumiła.

 

Źródło: www.uniejow.gotopoland.eu

Dla chętnych

Na koniec proponuję odwiedziny w arcyciekawym miejscu- we wsi Tum koło Łęczycy, nieco w głąb woj. łódzkiego. Znajduje się tam absolutnie unikatowa w Polsce, potężna, kamienna świątynia sprzed 800 lat- perła architektury romańskiej w naszym kraju.

Umieszczam ją na trasie w „dla chętnych” tylko i wyłącznie dlatego, że być może dla niektórych z Państwa dzisiejsza trasa może się wydawać nieco zbyt długa.

5. Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie koło Łęczycy 

XII- wieczna, kamienna budowla jest jednym z najlepszych przykładów architektury romańskiej w Polsce.

Świątynia przetrwała wiele najazdów i zniszczeń: od Tatarów (1241r.) przez pogańskich jeszcze wtedy Litwinów (1293r), Krzyżaków (1306r. i 1331r.), Szwedów (1705r.), po nalot lotnictwa Luftwaffe w 1939r. Za każdym razem odradzała się niczym feniks z popiołów.

Dzisiejszy swój wygląd zawdzięcza powojennej, kilkunastoletniej odbudowie zakończonej ostatecznie w 1961 r.

Trzeba jednak zaznaczyć, że sama bryła, same mury kościoła nigdy się nie zawaliły. Kościół ten rzeczywiście pamięta rok 1161 i dzień jego konsekracji, w której uczestniczyli arcybiskup gnieźnieński, wszyscy polscy biskupi i Piastowie- władcy dzielnicowej Polski: Kazimierz Sprawiedliwy, Bolesław Kędzierzawy oraz Henryk Sandomierski.

Reasumując: unikat w naszym kraju.

Źródło: www.zamkilodzkie.pl

Źródła:

Wielkopolska przewodnik, Anna Plenzler Piotr Skórnicki, BOSZ, Olszanica 2008

www.kolo.pl

www.uniejow.pl

www.termyuniejow.pl

www.sekulada.com

www.zamki.res.pl

pl.wikipedia.org

TEKST ZWARTY, DO WYDRUKU

Długość: 70 km   (z opcjonalną wizytą w Tumie koło Łęczycy – 105 km)

Wiodąca pograniczem wielkopolsko- łódzkim trasa jest bardzo różnorodna, oferuje zarówno ruiny gotyckiego zamku, ciekawe obiekty sakralne, jak i panoramę potężnego zbiornika Jeziorsko oraz kąpiel w wodach termalnych w aquaparku w Uniejowie. Sądzę, że każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. I proszę nie zapomnieć o kąpielówkach J!

1.

Koło – miasto założył na wyspie w zakolu Warty (stąd nazwa) w XIV w. Kazimierz Wielki. Zawsze było jednym z wiodących ośrodków miejskich w tej części Wielkopolski.

Swoje złote czasy przeżywało w XV-XVII w., kiedy w tutejszym klasztorze Bernardynów odbywały się szlacheckie sejmiki generalne prowincji wielkopolskiej (prowincja ta obejmowała: Wielkopolskę, Mazowsze, Warmię i część Pomorza – obszarowo około pół dzisiejszej Polski).

Od połowy XVII w., jak cała Rzeczpospolita, miasto podupadło. Jego kolejny rozwój zaczął się w XIX w. pod zaborem rosyjskim, kiedy rozwinął się przemysł sukienniczy, a następnie ceramiczny.

Warto odnotować, że duży wkład w rozwój miasta miała istniejąca przez kilkaset lat, od XVI w. do czasów II Wojny Światowej, liczna i prężna społeczność żydowska. Podczas wojny naziści wymordowali ją niemal w całości, przede wszystkim w obozach koncentracyjnych. Zgładzono prawie 5.000 kolskich Żydów, niemal połowę ówczesnej populacji miasta.

Dzisiaj  Koło ma 22 tys. mieszkańców.

Najciekawsze w mieście są:

1. ruiny zamku – na brzegu Warty, ok. 2 km od śródmieścia, znajdują się XIV- wieczne, gotyckie mury postawionego przez Kazimierza Wielkiego zamku obronnego, który miał strzec środkowej Wielkopolski przed wrogiem, w szczególności przed Krzyżakami.

Swoje zadanie, wielokrotnie odwiedzana wtedy przez królów (Władysława Jagiełłę, Kazimierza Jagiellończyka, Zygmunta Starego), warownia spełniała przez 200 lat. W XVI w., ze względu na zmianę w sztuce wojennej, stała się przestarzała i straciła na znaczeniu. Ostatecznie zamek pogrążyły zniszczenia Potopu szwedzkiego w połowie XVII w.

Od tego czasu jest ładnie położoną, wiekową ruiną, którą dzisiaj chętnie odwiedzają zarówno turyści, jak i spacerowicze- mieszkańcy miasta.

W historycznym centrum do zobaczenia są natomiast:

2. kościół i klasztor Bernardynów – kompleks został zbudowany w XV w., jednak ze względu na niszczycielskie działanie wylewów pobliskiej Warty, w XVIII w. musiał zostać rozebrany niemal do fundamentów. W jego miejscu powstały późnobarokowe zabudowania, które stoją do dzisiaj.

Uwagę zwraca bogate, rokokowe wnętrze. Znajduje się w nim m.in. późnorenesansowy nagrobek Stanisława Ruszkowskiego, ostatniego rządcy kolskiego zamku.

Właścicielem od 500 lat nieprzerwanie są Bernardyni.

3. Kościół Podwyższenia Krzyża Św. – XV- wieczna, gotycka świątynia jest najcenniejszym zabytkiem w mieście, szczególnie ze względu na bogate polichromie i cenne wyposażenie w środku.

Ciekawostką jest, że w kościele znajduje się płyta nagrobna syna największego polskiego rycerza Zawiszy Czarnego- Jana z Garbowa,  który był starostą w Kole. Poległ pod Chojnicami w bitwie z Krzyżakami.

4. ratusz - kolski ratusz, zbudowany w XIV w., był pierwotnie budowlą gotycką. W wyniku przebudów w XVIII i XIX w. zyskał jednak dzisiejszy, klasycystyczny wygląd.  Z pierwszego budynku pozostała tylko ceglana wieża.

5. spichlerz – nad brzegiem Warty stoi drewniany spichlerz z 1 połowy XIX w., w którym magazynowano niegdyś zboże spławiane rzeką do Prus. W tamtych czasach było takich spichlerzy w mieście kilkanaście, do dzisiaj przetrwał jednak jedynie ten jeden cenny zabytek architektury drewnianej.

2.

Turek - istniejące przynajmniej od XII w. miasto przez 600 lat, do czasu zaborów i konfiskaty mienia przez Prusaków w 1796 r., było własnością biskupów gnieźnieńskich.

Od 1815 r., po wojnach napoleońskich, już jako część imperialnej Rosji, Turek zaczął bardzo szybko się rozwijać. Przyczyną był rozwój tkactwa i przemysłu sukienniczego. W 1826 r. do miasta przybyli liczni imigranci- tkacze z zachodniej Wielkopolski, Czech i Saksonii. Pod koniec XIX w. w Turku było już ok. 360 warsztatów tkackich i 3 farbiarnie. W 1908 r. powstała pierwsza fabryka włókiennicza, niedługo po niej 8 kolejnych. Przemysł włókienniczy i rozwijający się w 2 połowie XX w. przemysł wydobywczy do dziś są bardzo ważne dla miasta.

Turek zamieszkuje obecnie 27.000 mieszkańców.

W mieście warto zobaczyć:

1. kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa – neogotycka, monumentalna świątynia z początku XX w. jest dziełem specjalizujących się w budowlach sakralnych Konstantego i Jarosława Wojciechowskich (ojciec i syn). Wnętrzu szczególnego klimatu nadały natomiast  wspaniałe polichromie i witraże z lat ’30 XX w. autorstwa rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie- Józefa Mehoffera. Ławeczka z jego postacią znajduje się nieopodal świątyni, w drodze na rynek.

Dzięki tym wybitnym postaciom budowla wygląda imponująco zarówno z zewnątrz jak i w środku.

2. budynek dawnego ratusza - na rynku (pl. Wojska Polskiego) znajduje się zbudowany w 2 połowie XIX w. budynek dawnego ratusza, dzisiaj siedziba Muzeum Miasta Turek.

Jego autorem był pochodzący z Włoch Henryk Marconi, jeden z najwybitniejszych architektów na ziemiach polskich w 1 połowie XIX w., budowniczy m.in. licznych budowli w Warszawie.

3. późnoklasycystyczny zbór ewangelicko- augsburski – zbudowany w połowie XIX w. kościół służył licznym w mieście imigrantom- tkaczom. Zaprojektował go również Henryk Marconi.

4. domy tkaczy – przy ul. Kaliskiej i ul. Żeromskiego znajdują się dziś 43 wpisane do rejestru zabytków, wzniesione w 1826 r. na koszt państwa, domy przeznaczone dla tkaczy. Miasto zostało bowiem odgórnie przeznaczone na ośrodek sukienniczy, miasto fabryczne, mające szyć na potrzeby ogromnego państwa rosyjskiego.

Są to jednakowe architektonicznie, murowane domy, w których znajdowały się po 2 mieszkania, każde po 50 m2, z ogródkami na tyłach budynków.

3.

tama na zbiorniku Jeziorsko – na granicy woj. wielkopolskiego i woj. łódzkiego, w pobliżu miejscowości Rzymsko, znajduje się dwunastometrowej wysokości tama spiętrzająca rzekę Wartę. Dzięki temu spiętrzeniu powstał zbiornik retencyjny Jeziorsko. Z tamy rozpościera się znakomity widok na jezioro.

Jeziorsko zostało utworzone w 1986 r. w celu regulacji przepływów rzeki, by nawodnić okoliczne pola oraz by stworzyć miejsce do odpoczynku i rekreacji dla okolicznych mieszkańców.

Zbiornik ma ponad 16 km długości, 2 do 3,5 km szerokości i ponad 200 mln m3 pojemności. Jego średnia głębokość to 4,5 m, ale przy tamie dochodzi do 11 m. Ze swoją powierzchnią ponad 40 km2 jest drugim największym sztucznym zbiornikiem wodnym w Polsce, po Zalewie Włocławskim.

4.

Uniejów – jest to kolejne (po Turku) miasto na naszej trasie, które przez kilkaset lat, do czasów zaborów w końcu XVIII w., było własnością biskupów gnieźnieńskich. Było przy tym miastem bardzo ważnym, bowiem biskupi zbudowali tu zamek warowny, w którym przetrzymywany był skarbiec arcybiskupi (biskup gnieźnieński jest bowiem jednocześnie arcybiskupem Polski).

W 1836 r. miasto, będące już częścią Rosji, nadano rosyjskiemu generałowi, hrabiemu Karolowi von Toll. Uniejów znajdował się w posiadaniu rodu Tollów do 1918 r.

W 1939 r. miasto zostało niemal całkowicie zniszczone przez nacierające wojska niemieckie, które chciały zdobyć bronioną przez „Armię Poznań” przeprawę na Warcie.

Dziś miasteczko ma ok. 3 tys. mieszkańców.

1. Termy Uniejów – w 2008 r. otwarto do użytku kompleks rekreacyjno- uzdrowiskowy Termy Uniejów. Jego główną atrakcją są pompowane z głębokości 2 km gorące wody solankowe. Dzięki stałej temperaturze 68ᵒ C i bogatemu składowi mineralnemu termalna woda ma właściwości lecznice. Pozwoliło to miastu w 2012 r. uzyskać status uzdrowiska.

Dziś mamy do dyspozycji nowoczesny kompleks termalno- basenowy z basenami krytymi, otwartymi i zespołem odnowy biologicznej.

2. zamek w Uniejowie – nieopodal kompleksu rekreacyjnego znajduje się XIV- wieczny zamek zbudowany przez biskupów gnieźnieńskich. Przez wieki znajdował się w nim skarbiec arcybiskupi, dlatego zamek miał charakter obronny, znajdował się w stałej gotowości bojowej.

W XVI- XVII w. dokonano gruntownej przebudowy, budowla straciła swój warowny charakter i stała się rezydencją mieszkalną. Biskupi byli jej właścicielami aż 1796 r., kiedy odebrał im ją zaborca pruski.

Po wojnach napoleońskich Uniejów przeszedł we władanie Rosjan i w 1836 r. w posiadanie zamku weszła rosyjska rodzina Tollów. To oni dokonali ostatniej dużej przebudowy zamku w stylu klasycystycznym i założyli otaczający rezydencję park w stylu angielskim.

W 1918 r. zamek przeszedł we władanie państwa polskiego.

Dzisiaj, po gruntownym remoncie, zespół zamkowo- parkowy należy do miasta, w budynku znajduje się hotel i centrum konferencyjne.

Dla chętnych

Kładką przez Wartę można przejść na drugą stronę rzeki i przespacerować się przez odbudowaną po zniszczeniach wojennych starą część miasteczka .Na rynku można coś zjeść, wypić lub spróbować lodów.

Przy rynku uwagę zwraca 25- metrowa, neobarokowa dzwonnica. W jej sąsiedztwie stoi XIV- wieczna kolegiata pw. Wniebowzięcia NMP. Najcenniejsze jest w niej gotyckie prezbiterium oraz spoczywające w sarkofagu relikwie patrona miasta- św. Bogumiła.

Dla chętnych

Na koniec proponuję odwiedziny w arcyciekawym miejscu- we wsi Tum koło Łęczycy, nieco w głąb woj. łódzkiego. Znajduje się tam absolutnie unikatowa w Polsce, potężna, kamienna świątynia sprzed 800 lat- perła architektury romańskiej w naszym kraju.

Umieszczam ją na trasie w „dla chętnych” tylko i wyłącznie dlatego, że być może dla niektórych z Państwa dzisiejsza trasa może się wydawać nieco zbyt długa.

5.

Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie koło Łęczycy – XII- wieczna, kamienna budowla jest jednym z najlepszych przykładów architektury romańskiej w Polsce.

Świątynia przetrwała wiele najazdów i zniszczeń: od Tatarów (1241r.) przez pogańskich jeszcze wtedy Litwinów (1293r), Krzyżaków (1306r. i 1331r.), Szwedów (1705r.), po nalot lotnictwa Luftwaffe w 1939r. Za każdym razem odradzała się niczym feniks z popiołów.

Dzisiejszy swój wygląd zawdzięcza powojennej, kilkunastoletniej odbudowie zakończonej ostatecznie w 1961 r.

Trzeba jednak zaznaczyć, że sama bryła, same mury kościoła nigdy się nie zawaliły. Kościół ten rzeczywiście pamięta rok 1161 i dzień jego konsekracji, w której uczestniczyli arcybiskup gnieźnieński, wszyscy polscy biskupi i Piastowie- władcy dzielnicowej Polski: Kazimierz Sprawiedliwy, Bolesław Kędzierzawy oraz Henryk Sandomierski.

Reasumując: unikat w naszym kraju.