TRASA 11 - MIĘDZY OSTROWEM A KROTOSZYNEM

Długość: 93 km

Trasa wiedzie przez pola i lasy południowej Wielkopolski. Zobaczymy dwa znaczące na mapie regionu miasta- Ostrów Wlkp. i Krotoszyn, oraz oryginalne budowle na „prowincji”- śliczny, drewniany pałac myśliwski Radziwiłłów w Antoninie, urokliwy, jedyny w Polsce, drewniany ratusz w Sulmierzycach i pałac w Dobrzycy z jego unikatowymi na skalę kraju, ręcznie malowanymi wnętrzami.

UWAGA! Na końcu postu znajduje się tekst zwarty, bez zdjęć, z przeznaczeniem do wydruku i wykorzystania podczas wycieczki :)

1. Pałac w Dobrzycy 

Klasycystyczny pałac zbudowano w 1779r. dla adiutanta i szefa kancelarii wojskowej króla Stanisława Poniatowskiego- generała Augustyna Gorzeńskiego. Projektantem budowli był sprowadzony z Warszawy znany polski architekt doby klasycyzmu Stanisław Zawadzki.

Źródło: www.polacy.eu.org

Najwspanialszym elementem pałacu są malowidła naścienne (tzw. polichromie) i sztukaterie autorstwa warszawskich artystów z kręgu dworu królewskiego, które są ewenementem na skalę kraju. Elementy te zostały odrestaurowane na przełomie XX/XXI w., pomieszczenia pałacowe wyposażono w meble z epoki i od 2005r. wnętrza można zwiedzać dzięki utworzeniu w pałacu Muzeum Ziemiaństwa.

 

Źródło: www.zdunskieopowiesci.pl

Pałac otacza park w stylu angielskim, ze stawem ze sztuczną wyspą i małą architekturą parkową. W parku rośnie niemal 300- letni platan o obwodzie pnia ponad 10m, jeden z największych w Europie, oraz najstarszy w Polsce klon.

Ponieważ jadąc do Dobrzycy nie sposób pominąć jej największej atrakcji- wspaniałych wnętrz pałacowych, proszę zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi zwiedzania.

Źródło: www.studiopiktogram.pl

2. Ostrów Wlkp.  

 Ostrów jest znakomitym przykładem na to, jak wiele może determinacja jednego wpływowego człowieka.

Ostrów Wlkp., miasto, które ma dzisiaj ponad 70 tys. mieszkańców, jest 5 największym miastem w Wielkopolsce, od swojego założenia na pocz. XV w. do całkowitego spalenia na pocz. XVIII w. nie rozwijało się niemal w ogóle. W 1711r., po 300 latach istnienia jako małe, prowincjonalne miasteczko, po przejściu tzw. III wojny północnej, kiedy to obce armie przemieszczały się po bezwolnej, słabej Rzeczypospolitej, w mieście znajdowało się 11 domów. Ostrów praktycznie przestał istnieć.

I wtedy zaczął działać ówczesny właściciel miasta, podskarbi wielki koronny (odpowiednik dzisiejszego ministra finansów) Jan Jerzy Przebendowski. Wyjednał u króla Augusta II Mocnego kilka istotnych przywilejów, które podźwignęły je z upadku. Odtąd, również dzięki staraniom kolejnych właścicieli, miasto dostało jakby drugiego życia. Rozwijało się systematycznie, w XIX w. zostało siedzibą powiatu, a w dwudziestoleciu międzywojennym było drugim, po Gdyni, najszybciej rozwijającym się miastem w Polsce. Przebendowski zapewne byłby dzisiaj dumny, gdyby mógł zobaczyć swe dzieło.

1. Konkatedra św. Stanisława Biskupa  

Zbudowana została w 1906r. jako trzeci, począwszy od XV w., kościół w tym miejscu, w celu zaspokojenia potrzeb szybko rosnącej rzeszy wiernych. Kościół zbudowano w stylu neoromańskim aby odróżniał się od neogotyckich świątyń pruskich. Architektem był wybitny dla regionu poznański architekt Roger Sławski, naczelny architekt Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu w 1929r. (od której wywodzą się Międzynarodowe Targi Poznańskie) oraz wielu kościołów, pałaców i dworów w całej Wielkopolsce. 

 

Źródło: pl.wikipedia.org

Kościół na szczęście przetrwał bez uszczerbku obie wojny światowe i dzisiaj możemy podziwiać jego masywne, ceglane mury, 55- metrowej wysokości wieżę, wyposażenie wnętrza wykonane z marmuru i piaskowca, efektowne witraże oraz polichromie zdobiące ściany.

 

2. Rynek 

Wśród zabudowy rynkowej wyróżnia się oczywiście ratusz. Zbudowany został w pierwszej połowie XIX w. według projektu pruskiego architekta Johanna Haberlina. Podczas przebudowy w 1948r. budynek, rozbudowany o dodatkowe piętro, otrzymał dzisiejszy, neobarokowy charakter. Autorem przebudowy był Kazimierz Ulatowski, architekt prężnie działający po wojnie na terenie Kujaw i Wielkopolski, zwłaszcza w powojennym Poznaniu, gdzie brał czynny udział m.in. w odbudowie Starego Rynku.

Od 2003r. z wieży ratuszowej grany jest hejnał miasta.

Ratusz otaczają kamieniczki rynkowe z drugiej połowy XIX w. i początku XX stulecia.

 

3. „Nowa” Synagoga

Zlokalizowana w śródmieściu miasta synagoga jest jedyną w Polsce wielkomiejską synagogą w stylu mauretańskim, niegdyś bardzo popularnym. Styl ten, wywodzący się z Afryki Północnej i Hiszpanii, miał podkreślać egzotyczne pochodzenie ludności żydowskiej. Najbardziej wyróżniającym się, charakterystycznym dla stylu mauretańskiego elementem są 2 narożnikowe wieże.

O budowie zadecydowano ze względu na zły stan starej, nieistniejącej już synagogi. Budynek powstał w 1860r. według projektu niemieckiego architekta żydowskiego pochodzenia Moritza Lande. Służył gminie żydowskiej aż do II Wojny Światowej, kiedy to hitlerowcy zamienili świątynię na magazyn żywności i alkoholu. Po wojnie, ze względu na brak społeczności żydowskiej, władze komunistyczne pozostawiły jego funkcje magazynowe.

Po '89r. zostały uporządkowane sprawy własnościowe synagogi (porozumienie z gminą żydowską we Wrocławiu), a budynek został gruntownie odrestaurowany. Dzisiaj służy celom kulturalnym.

4. Kościół NMP Królowej Polski 

Niewielki kościół szachulcowo- murowany z 2 poł. XVIII w. jest najstarszym zachowanym w całości budynkiem w mieście. Powstał dla sprowadzonej z terenów Śląska protestanckiej mniejszości niemieckiej za zgodą i poparciem właściciela miasta Michała Radziwiłła. Kościół służył Luteranom do 1945r. Po wojnie został przekazany parafii katolickiej.

Źródło: www.eholiday.eu

Dla chętnych

W Ostrowie, między ul. Wrocławską, ul. Fryderyka Chopina i ul. Wysocką (ok. 750 m od Rynku) znajduje się niemal 250- letni (otwarty w 1779r.), najstarszy czynny cmentarz katolicki w Polsce. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z pierwszej połowy XIX w., ma ponad 170 lat. 

Źródło: www.wiadomosci.wp.pl

Wśród nagrobków wiele wyróżnia się urodą. Nagrobne rzeźby, stworzone często przez cenionych wielkopolskich rzeźbiarzy, reprezentują formy klasyczne, neoromantyczne, secesyjne i kubiczne.

3. Antonin 

1. Pałac myśliwski Radziwiłłów

We wsi znajduje się pałac myśliwski zbudowany w 1 połowie XIX w. dla Antoniego Radziwiłła, namiestnika pruskiego Wielkiego Księstwa Poznańskiego, właściciela m.in. Ostrowa Wlkp. Projektantem był znany berliński architekt Karol Fryderyk Schinkel, który stworzył oryginalną i pełną uroku, drewnianą budowlę. 

  

Pałac zbudowany jest z drewna modrzewiowego, na planie krzyża greckiego. W środku najbardziej charakterystyczna jest główna sala, która wznosi się na trzy kondygnacje wzwyż, a jej punktem centralnym jest drewniana, zdobiona kolumna pełna poroży zwierzęcych.

 

W pałacu dwukrotnie gościł Fryderyk Chopin, który kilka ze swych utworów dedykował gospodarzom domu.

HISTORIA MIŁOŚCI ELIZY RADZIWIŁŁÓWNY I WILHELMA CESARZA PRUS 

W córce Antoniego, Elizie, zakochany był szalenie, zresztą ze wzajemnością, książę pruski Wilhelm, późniejszy król Prus i cesarz Niemiec. Młodzi poznali się jako nastolatkowie na balu w Berlinie i ponoć była to miłość od pierwszego wejrzenia. Później przyszły cesarz wielokrotnie bywał w Antoninie. Nie poślubił jednak swej ukochanej ze względów politycznych, ojciec nie wyraził zgody na mariaż i książę wyszedł za księżniczkę niemiecką Augustę, siostrzenicę cara Rosji, w parę miesięcy później koronowany został na króla Prus Wilhelma I, a kolejne 10 lat później na cesarza Cesarstwa Niemieckiego.  

Eliza zmarła młodo, w wieku 31 lat na gruźlicę. Cesarz natomiast podobno w chwili swej śmierci, w 60 lat później, trzymał w rękach miniaturkę swej ukochanej.

Kiedy walczą ze sobą miłość i polityka, niestety niemal zawsze ta pierwsza przegrywa.

Źródło: www.kobietyihistoria.blogspot.com                      ELIZA I WILHELM

2. Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej 

Niedaleko pałacu, po drugiej stronie drogi krajowej nr 25, znajduje się neoromański kościół. Zbudowany został w 1 poł. XIX w. jako kaplica grobowa Radziwiłłów. Architektem był Johann Haberlin, uczeń Schinkla.

Wewnątrz znajdują się 4 pięknie zdobione, marmurowe kolumny oraz gipsowe popiersie Elizy. Niestety wnętrze nie jest na co dzień dostępne dla zwiedzających.

Źeódło: www.galeriawielkopolska.info                    FRAGMENT JEDNEJ Z KOLUMN W KAPLICY

4. Ratusz w Sulmierzycach

Ponieważ miasteczko nie mogło sobie pozwolić na murowany ratusz, zbudowało w XVIII w. budynek z drewna. Dziś jest to jedyny całkowicie drewniany ratusz w Polsce. Co prawda ściany są z zewnątrz otynkowane jednak pod tynkiem znajduje się drewno. Szczególnego uroku budowli dodają kryty gontem dach z czworoboczną wieżyczką oraz otaczające ją z trzech stron podcienie z bali dębowych.

Źródło: www.polskaniezwykla.pl

5. Krotoszyn

Miasto zostało lokowane w 1415r. przez króla Władysława Jagiełłę i przez lata, ze względu na korzystne położenie na szlakach z Torunia do Wrocławia i z Kalisza do Głogowa, prężnie się rozwijało. Rozwój hamowało kilkukrotne spalenie miejscowości podczas pożarów oraz wojen- przez Szwedów w czasie Potopu oraz na pocz. XVIII w. podczas wojny pomiędzy stronnikami Stanisława Leszczyńskiego a stronnikami Augusta II Mocnego w walce o polski tron.

Miasto od samego swojego założenia aż do 1919r. znajdowało się w rękach prywatnych bogatych rodów: Rozdrażewskich, Gałeckich, Potockich, a podczas zaborów pruskich Thurn- Taxisów. W 1919r. wyzwolone zostało przez Powstańców Wielkopolskich.

Dziś Krotoszyn ma niemal 30 tys. mieszkańców.

1. Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła 

Przy tzw. Małym Rynku znajduje się zbudowany w 2 poł. XVIII w., barokowy kościół powstały dla zakonu Trynitarzy (jeden z zakonów powstałych w epoce wypraw krzyżowych). Projektantem świątyni był Karol Marcin Frantz, polski architekt działający w południowej Wielkopolsce.

Zakon został skasowany w 1819r. przez Prusaków, a w dawnym budynku konwentu zaborcy utworzyli gimnazjum (dzisiaj Muzeum Regionalne).

W barokowym wyposażeniu kościoła warto zwrócić uwagę zwłaszcza na ciekawą ambonę w kształcie łodzi rybackiej, efektowne są także polichromie na sklepieniu budowli.

2. Ratusz 

Stojący pośrodku rynku ratusz miejski zbudowany został w XVII w, w miejscu stojącego wcześniej drewnianego. Pod koniec XIX w. miała miejsce tak gruntowna jego przebudowa, że w stojącym dzisiaj, neorenesansowym budynku, pierwotny, barokowy styl zachowała jedynie wieża.

3. Kościół farny św. Jana Chrzciciela 

Powstały pod koniec XVI w., późnogotycki kościół ufundował kasztelan poznański Jan Rozdrażewski dla braci czeskich. Ze względu na ich przeciwstawianie się wystawności w życiu religijnym kościół z zewnątrz wygląda niepozornie. Kasztelan budowy nie zdążył jednak dokończyć, a wdowa po nim w 1601r. przekazała nieukończoną świątynię katolikom. Dlatego wnętrze kościoła jest już bogate. Bardzo efektowny jest ołtarz główny, z bogatym rzeźbieniem i kopią obrazu Rubensa Zdjęcie z krzyża oraz ołtarze w nawach bocznych i ambona. Uwagę zwraca również polichromia na sklepieniu.

Źródła:

Wielkopolska przewodnik, Anna Plenzler Piotr Skórnicki, BOSZ, Olszanica 2008

WIELKOPOLSKA przewodnik po miejscach ładnych i ciekawych, Włodzimierz Łęcki, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2003

www.dobrzyca-muzeum.pl

www.krotoszyn.pl

pl.wikipedia.org

TEKST ZWARTY, DO WYDRUKU

Długość: 93 km

UWAGA! Na końcu postu znajduje się tekst zwarty, bez zdjęć, z przeznaczeniem do wydruku i wykorzystania podczas wycieczki :)

Trasa wiedzie przez pola i lasy południowej Wielkopolski. Zobaczymy dwa znaczące na mapie regionu miasta- Ostrów Wlkp. i Krotoszyn, oraz oryginalne budowle na „prowincji”- śliczny, drewniany pałac myśliwski Radziwiłłów w Antoninie, urokliwy, jedyny w Polsce, drewniany ratusz w Sulmierzycach i pałac w Dobrzycy z jego unikatowymi na skalę kraju, ręcznie malowanymi wnętrzami.

1.

pałac w Dobrzycy - klasycystyczny pałac zbudowano w 1779r. dla adiutanta i szefa kancelarii wojskowej króla Stanisława Poniatowskiego- generała Augustyna Gorzeńskiego. Projektantem budowli był sprowadzony z Warszawy znany polski architekt doby klasycyzmu Stanisław Zawadzki.

Najwspanialszym elementem pałacu są malowidła naścienne (tzw. polichromie) i sztukaterie autorstwa warszawskich artystów z kręgu dworu królewskiego, które są ewenementem na skalę kraju. Elementy te zostały odrestaurowane na przełomie XX/XXI w., pomieszczenia pałacowe wyposażono w meble z epoki i od 2005r. wnętrza można zwiedzać dzięki utworzeniu w pałacu Muzeum Ziemiaństwa.

Pałac otacza park w stylu angielskim, ze stawem ze sztuczną wyspą i małą architekturą parkową. W parku rośnie niemal 300- letni platan o obwodzie pnia ponad 10m, jeden z największych w Europie, oraz najstarszy w Polsce klon.

Ponieważ jadąc do Dobrzycy nie sposób pominąć jej największej atrakcji- wspaniałych wnętrz pałacowych, proszę zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi zwiedzania na stronie www.dobrzyca-muzeum.pl

2.

Ostrów Wlkp. - Ostrów jest znakomitym przykładem na to, jak wiele może detrerminacja jednego wpływowego człowieka.

Ostrów Wlkp., miasto, które ma dzisiaj ponad 70 tys. mieszkańców, jest 5 najwiekszym miastem w Wielkopolsce, od swojego założenia na pocz. XV w. do całkowitego spalenia na pocz. XVIII w. nie rozwijało się niemal w ogóle. W 1711r., po 300 latach istnienia jako małe, prowincjonalne miasteczko, po przejściu tzw. III wojny północnej, kiedy to obce armie przemieszczały się po bezwolnej, słabej Rzeczypospolitej, w mieście znajdowało się 11 domów. Ostrów praktycznie przestał istnieć.

I wtedy zaczął działać ówczesny właściciel miasta, podskarbi wielki koronny (odpowiednik dzisiejszego ministra finansów) Jan Jerzy Przebendowski. Wyjednał u króla Augusta II Mocnego kilka istotnych przywilejów, które podźwignęły je z upadku. Odtąd, również dzięki staraniom kolejnych właścicieli, miasto dostało jakby drugiego życia. Rozwijało się systematycznie, w XIXw. zostało siedzibą powiatu, a w dwudziestoleciu międzywojennym było drugim, po Gdyni, najszybciej rozwijającym się miastem w Polsce. Przebendowski zapewne byłby dzisiaj dumny, gdyby mógł zobaczyć swe dzieło.

1. Konkatedra św. Stanisława Biskupa – zbudowana została w 1906r. jako trzeci, począwszy od XV w., kościół w tym miejscu, w celu zaspokojenia potrzeb szybko rosnącej rzeszy wiernych. Kościół zbudowano w stylu neoromańskim aby odróżniał się od neogotyckich świątyń pruskich. Architektem był wybitny dla regionu poznański architekt Roger Sławski, naczelny architekt Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu w 1929r. (od której wywodzą się Międzynarodowe Targi Poznańskie) oraz wielu kościołów, pałaców i dworów w całej Wielkopolsce.

Kościół na szczęście przetrwał bez uszczerbku obie wojny światowe i dzisiaj możemy podziwiać jego masywne, ceglane mury, 55- metrowej wysokości wieżę, wyposażenie wnętrza wykonane z marmuru i piaskowca, efektowne witraże oraz polichromie zdobiące ściany.

2. Rynek – wśród zabudowy rynkowej wyróżnia się oczywiście ratusz. Zbudowany został w pierwszej połowie XIXw. według projektu pruskiego architekta Johanna Haberlina. Podczas przebudowy w 1948r. budynek, rozbudowany o dodatkowe piętro, otrzymał dzisiejszy, neobarokowy charakater. Autorem przebudowy był Kazimierz Ulatowski, architekt prężnie działający po wojnie na terenie Kujaw i Wielkopolski, zwłaszcza w powojennym Poznaniu, gdzie brał czynny udział m.in. w odbudowie Starego Rynku.

Od 2003r. z wieży ratuszowej grany jest hejnał miasta.

Ratusz otaczają kamieniczki rynkowe z drugiej połowy XIX w. i początku XX stulecia.

3. „Nowa” Synagoga- zlokalizowana w śródmieściu miasta synagoga jest jedyną w Polsce wielkomiejską synagogą w stylu mauretańskim, niegdyś bardzo popularnym. Styl ten, wywodzący się z Afryki Północnej i Hiszpanii, miał podkreślać egzotyczne pochodzenie ludności żydowskiej. Najbardziej wyróżniającym się, charakterystycznym dla stylu mauretańskiego elementem są 2 narożnikowe wieże.

O budowie zadecydowano ze względu na zły stan starej, nieistniejacej już synagogi. Budynek powstał w 1860r. według projektu niemieckiego architekta żydowskiego pochodzenia Moritza Lande. Służył gminie żydowskiej aż do II Wojny Światowej, kiedy to hitlerowcy zamienili świątynię na magazyn żywności i alkoholu. Po wojnie, ze względu na brak społeczności żydowskiej, władze komunistyczne pozostawiły jego funkcje magazynowe.

Po '89r. zostały uporządkowane sprawy własnościowe synagogi (porozumienie z gminą żydowską we Wrocławiu), a budynek został gruntownie odrestaurowany. Dzisiaj służy celom kulturalnym.

4. Kościół NMP Królowej Polski – niewielki kościół szachulcowo- murowany z 2 poł. XVIII w. jest najstarszym zachowanym w całości budynkiem w mieście. Powstał dla sprowadzonej z terenów Śląska protestanckiej mniejszości niemieckiej za zgodą i poparciem właściciela miasta Michała Radziwiłła. Kościół służył Luteranom do 1945r. Po wojnie został przekazany parafii katolickiej.

Dla chętnych

W Ostrowie, między ul. Wrocławską, ul. Fryderyka Chopina i ul. Wysocką (ok. 750 m od Rynku) znajduje się niemal 250- letni (otwarty w 1779r.), najstarszy czynny cmentarz katolicki w Polsce. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z pierwszej połowy XIX w., ma ponad 170 lat.

Wśród nagrobków wiele wyróżnia się urodą. Nagrobne rzeźby, stworzone często przez cenionych wielkopolskich rzeźbiarzy, reprezentują formy klasyczne, neoromantyczne, secesyjne i kubiczne.

3.

Antonin - we wsi znajduje się pałac myśliwski zbudowany w 1 połowie XIX w. dla Antoniego Radziwiłła, namiestnika pruskiego Wielkiego Księstwa Poznańskiego, właściciela m.in. Ostrowa Wlkp. Projektantem był znany berliński architekt Karol Fryderyk Schinkel, który stworzył oryginalną i pełną uroku, drewnianą budowlę.

Pałac zbudowany jest z drewna modrzewiowego, na planie krzyża greckiego. W środku najbardziej charakterystyczna jest główna sala, która wznosi się na trzy kondygnacje wzwyż, a jej punktem centralnym jest drewniana, zdobiona kolumna pełna poroży zwierzęcych.

W pałacu dwukrotnie gościł Fryderyk Chopin, który kilka ze swych utworów dedykował gospodarzom domu.

W córce Antoniego, Elizie, zakochany był szalenie, zresztą ze wzajemnością, książę pruski Wilhelm, późniejszy król Prus i cesarz Niemiec. Młodzi poznali się jako nastolatkowie na balu w Berlinie i ponoć była to miłość od pierwszego wejrzenia. Później przyszły cesarz wielokrotnie bywał w Antoninie. Nie poślubił jednak swej ukochanej ze względów politycznych, ojciec nie wyraził zgody na mariaż i książę wyszedł za księżniczkę niemiecką Augustę, siostrzenicę cara Rosji, w parę miesięcy później koronowany został na króla Prus Wilhelma I, a kolejne 10 lat później na cesarza Cesarstwa Niemieckiego.

Eliza zmarła młodo, w wieku 31 lat na gruźlicę. Cesarz natomiast podobno w chwili swej śmierci, w 60 lat później, trzymał w rękach miniaturkę swej ukochanej.

Kiedy walczą zesobą miłość i polityka, niestety niemal zawsze ta pierwsza przegrywa.

Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej – niedaleko pałacu, po drugiej stronie drogi krajowej nr 25, znajduje się neoromański kościół. Zbudowany został w 1 poł. XIX w. jako kaplica grobowa Radziwiłłów. Architektem był Johann Haberlin, uczeń Schinkla.

Wewnątrz znajdują się 4 pięknie zdobione, marmurowe kolumny oraz gipsowe popiersie Elizy. Niestety wnętrze nie jest na co dzień dostępne dla zwiedzających.

4.

ratusz w Sulmierzycach - ponieważ miasteczko nie mogło sobie pozwolić na murowany ratusz, zbudowało w XVIII w. budynek z drewna. Dziś jest to jedyny całkowicie drewniany ratusz w Polsce. Co prawda ściany są z zewnątrz otynkowane jednak pod tynkiem znajduje się drewno. Szczególnego uroku budowli dodają kryty gontem dach z czworoboczną wieżyczką oraz otaczające ją z trzech stron podcienie z bali dębowych.

5.

Krotoszyn - miasto zostało lokowane w 1415r. przez króla Władysława Jagiełłę i przez lata, ze względu na korzystne położenie na szlakach z Torunia do Wrocławia i z Kalisza do Głogowa, prężnie się rozwijało. Rozwój hamowało kilkukrotne spalenie miejscowości podczas pożarów oraz wojen- przez Szwedów w czasie Potopu oraz na pocz. XVIII w. podczas wojny pomiędzy stronnikami Stanisława Leszczyńskiego a stronnikami Augusta II Mocnego w walce o polski tron.

Miasto od samego swojego założenia aż do 1919r. znajdowało się w rękach prywatnych bogatych rodów: Rozdrażewskich, Gałeckich, Potockich, a podczas zaborów pruskich Thurn- Taxisów. W 1919r. wyzwolone zostało przez Powstańców Wielkopolskich.

Dziś Krotoszyn ma niemal 30 tys. mieszkańców

1. Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła - przy tzw. Małym Rynku znajduje się zbudowany w 2 poł. XVIII w., barokowy kościół powstały dla zakonu Trynitarzy (jeden z zakonów powstałych w epoce wypraw krzyżowych). Projektantem świątyni był Karol Marcin Frantz, polski architekt działający w południowej Wielkopolsce.

Zakon został skasowany w 1819r. przez Prusaków, a w dawnym budynku konwentu zaborcy utworzyli gimnazjum (dzisiaj Muzeum Regionalne).

W barokowym wyposażeniu kościoła warto zwrócić uwagę zwłaszcza na ciekawą ambonę w kształcie łodzi rybackiej, efektowne są także polichromie na sklepieniu budowli.

2. Ratusz - stojący pośrodku rynku ratusz miejski zbudowany został w XVII w, w miejscu stojącego wcześniej drewnianego. Pod koniec XIX w. miała miejsce tak gruntowna jego przebudowa, że w stojącym dzisiaj, neorenesansowym budynku, pierwotny, barokowy styl zachowała jedynie wieża.

3. Kościół farny św. Jana Chrzciciela - powstały pod koniec XVI w., późnogotycki kościół ufundował kasztelan poznański Jan Rozdrażewski dla braci czeskich. Ze względu na ich przeciwstawianie się wystawności w życiu religijnym kościół z zewnątrz wygląda niepozornie. Kasztelan budowy nie zdążył jednak dokończyć, a wdowa po nim w 1601r. przekazała nieukończoną świątynię katolikom. Dlatego wnętrze kościoła jest już bogate. Bardzo efektowny jest ołtarz główny, z bogatym rzeźbieniem i kopią obrazu Rubensa Zdjęcie z krzyża oraz ołtarze w nawach bocznych i ambona. Uwagę zwraca również polichromia na sklepieniu.