piątek, 8 stycznia 2016

TRASA 6 - W SIERAKOWSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM

Długość: 69 km

Trasa jest niezwykle atrakcyjna turystycznie, wiedzie bowiem przez usłane pagórkami Pojezierze Międzychodzko- Sierakowskie, w dużej części na obszarze Sierakowskiego Parku Krajobrazowego, gdzie krajobrazy są przepiękne, oraz bardzo urokliwą trasą biegnącą wzdłuż rzeki Warty, na skraju Puszczy Noteckiej, przez wsie zagubione w puszczy.
Głównym atutem trasy są wyjątkowe w skali Wielkopolski okoliczności natury, chociaż nie brakuje też ciekawych budowli. Kościół w Sierakowie jest jednym z najciekawszych zbudowanych w Polsce w dobie późnego renesansu, a pałac w Rozbitku wyróżnia się urodą na tle innych pałaców w Wielkopolsce.

Źródło: www.mojewyprawy.com

UWAGA! Na końcu postu znajduje się tekst zwarty, bez zdjęć, z przeznaczeniem do wydruku i wykorzystania podczas wycieczki :)


 Poza trasą wycieczki:

Aby dojechać do pierwszego punktu wycieczki przejeżdżamy przez Pniewy. Pniewy, mimo iż są miastem niemal ośmiotysięcznym, nie mogą się poszczycić szczególnie efektowną zabudową. Miasto najpierw przez wieki nie było główną siedzibą rodową właścicieli i nie powstawały tu okazałe budowle, a kiedy wprowadził się ród Szołdrskich, nie ocalały po nim żadne budowle w niezmienionym kształcie. 

DLA CHĘTNYCH: CIEKAWSZE BUDYNKI W PNIEWACH
 
Jeżeli trasa nasza wiedzie ul. Poznańską, z pewnością zauważymy charakterystyczny, nieco zamkowy, budynek dawnej poczty.
W pierwszej połowie XIX wieku, w związku z koniecznością obsługi trasy Warszawa-Berlin-Poznań w Pniewach, wybudowano murowany budynek pocztowy z mansardowym dachem. W późniejszym okresie w jego bezpośrednim sąsiedztwie postawiono nowy, kilkupiętrowy budynek poczty (poczthalterii). To one zwracają dziś uwagę przyjezdnych.

Źródło: www.pniewy.nowoczesnagmina.pl
Jeżeli macie Państwo ochotę możecie podjechać także na ul. Św. Ducha 11, gdzie w budynku pałacowym mieści się dziś Liceum Ogólnokształcące.
Późnobarokowy pałac został wybudowany w 1745r. dla Władysława Szołdrskiego, ówczesnego starosty generalnego Wielkopolski, na wzór pałacu w Kargowej. Niestety, przeprowadzona w XIX w. przez rodzinę Massenbachów gruntowna przebudowa zabrała pałacowi wiele z jego dawnego uroku.

Źródło: www.mapa.nocowanie.pl
Obok drogi prowadzącej na Łężeczki i Chrzypsko Wlk., w którą musimy skręcić by dostać się na trasę, znajdują się budynki Zgromadzenia Sióst Urszulanek założonego w 1920r. przez św. Urszulę Ludóchowską, wraz z prowadzoną przez nie szkołą. Założycielka, która swoje życie poświęciła głównie pracy z dziećmi, została kanonizowana w 2003r. w Rzymie.

1. Dwór w miejscowości Białokosz

Kilkaset metrów od drogi, nad J. Białokoskim znajduje się późnoklasycystyczny dwór zbudowany w latach 1804- 1805 dla pułkownika pruskiego Christiana von Massenbacha, który otrzymał w tym miejscu majątek od króla Prus. Dwór, pierwotnie parterowy, uzyskał swój dzisiejszy kształt po zakupie włości i przebudowie przez Karola von Rose w 1902r. Dwór otacza park 5 ha z pocz. XIX w.
Dziś obiekt przeznaczony na hotel i restaurację, miejsce organizacji wesel.

Niewątpliwym jego atutem jest piękne położenie nad brzegiem jeziora. 

Źródło: www.palacbialokosz.sale-weselne.pl

Źródło: www.wielkopolskie.fotopolska.eu

2. Punkt widokowy w Łężeczkach  

Przy szosie, na stoku wzgórza znajduje się punkt widokowy z parkingiem, z którego rozciąga się wspaniały widok na J. Chrzypskie.


Źródło: www.mojewyprawy.com

3. Most kolejowy w Chrzypsku Małym 

Na rzeczce Osiecznicy, 15 m. nad jej lustrem, zawieszona jest metalowa kratownica zabytkowego mostu, zbudowanego w 1908r. dla linii Szamotuły- Międzychód. Most posiada 4 przęsła osadzone na ceglanej konstrukcji o łącznej długości 94 m.
Na górę można się dostać wąską ścieżką.

Most znajduje się przy drodze z Chrzypska Wielkiego, tuż przed Chrzypskiem Małym. Jest widoczny z szosy.

Źródło: www.polskaniezwykla.pl

Źródło: www.wisko15.flog.pl

4. Sieraków 

Miasto zostało założone w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. W swojej historii przechodziło wielokrotnie z rąk do rąk, jego właścicielami były m.in. możne rody Górków, Nałęczów oraz, uwaga, król Francji Ludwik XV, któremu w wianie miasto wniosła polska księżniczka, a królowa Francji- Maria Leszczyńska.

Jednak czasy największej świetności zawdzięcza miasto Opalińskim, którzy zbudowali kościół bernardyński oraz dzięki którym w XVII w. istniały w Sierakowie takie instytucje kulturalne jak drukarnia, teatr i świeckie gimnazjum.
Dziś miasto ma 6000 mieszkańców.

NAJCIEKAWSZE MIEJSCA W SIERAKOWIE; OZNACZONO WYJAZD W DALSZĄ TRASĘ
  1. kościół pobernardyński NMP Niepokalanie Poczętej 

    Świątynia z 1 poł. XVII w. jest jednym z najokazalszych przykładów manieryzmu (czyli późnego renesansu) w Polsce. Została zbudowana przez włoskiego architekta Krzysztofa Bonadurę Starszego dzięki fundacji wojewody poznańskiego Piotra Opalińskiego, ówczesnego właściciela miasta. W 1740r. Katarzyna Opalińska, żona króla Polski Stanisława Leszczyńskiego, dobudowała wieże, których pierwotnie nie było.
    Najbardziej imponujące jest późnorenesansowe i wczesnobarokowe wnętrze, które jest niemal niezmienione od 400 lat.

    Źródło: www.elomaps.com
    Źródło: www.autopodroze.pl
  2. Stado Ogierów Sieraków 

    W planach pruskiego zaborcy Wielkopolska miał być rolniczym spichlerzem Niemiec. W ramach tego profilu produkcji powinna również m.in. dostarczać armii koni. Było to jednak o tyle utrudnione, że region został odcięty od swojego zaplecza w środkowej i wschodniej Polsce, która znalazła się pod panowaniem rosyjskim.
    W związku z tym podjęto szybko decyzję o zorganizowaniu stada ogierów rozpłodowych na zagarniętych ziemiach. Na lokalizację wybrano Sieraków. Założone w 1829r. Stado Ogierów jest najstarszą działającą dziś tego typu placówką w Polsce.

    Na potrzeby stada zaadoptowano istniejące budynki z XVII i XVIII w., w których mogło zamieszkać 120 koni. Obiekt rozbudowano, w tym w 1890 r. zbudowano budynek administracyjny zwany „pałacem”. Wielkość stada aż do drugiej połowy XX wieku wynosiła generalnie powyżej 200 sztuk, obecnie wynosi koło 130- 160 sztuk.

    Źródło: www.stadoogierow.eu
    Dziś stadnina koni jest dobrze utrzymana, oferuje jazdę konną, kursy powożenia, noclegi w wyremontowanym pałacu, sale konferencyjne itp.
    Do kompleksu należą zabytkowe stajnie, hipodrom, ujeżdżalnia, pałac, powozownia, w której znajdują się m.in. zabytkowe powozy. Pośrodku dziedzińca znajdują się 4 potężne, ok. 200- letnie dęby.
    Stadnina koni zlokalizowana jest zaledwie 700m od sierakowskiego rynku- placu Powstańców Wlkp.
Źródło: www.wezaj.pl      BUDYNEK ADMINISTRACYJNY
Ponadto warto zwrócić uwagę na:

 1. Odbudowane skrzydło zamku Opalińskich

Jadąc z rynku ul. Zamkową do stadniny koni zobaczymy odbudowane skrzydło zamku Opalińskich, w którym znajduje się Muzeum Zamek Opalińskich.

XIII- wieczny zamek, po przebudowach i rozbudowach, w XVII w., w czasach rządów rodu Opalińskich, był okazałą budowlą. W czasach przedzaborowych podupadł jednak, w XIX w. został rozebrany, m.in. na budynki Stadniny Ogierów i ostatecznie zostały z niego jedynie piwnice i fundamenty.

W latach '90 część zamku odbudowano i umieszczono w niej odrestaurowane, unikalne na skalę europejską sarkofagi rodziny Opalińskich odnalezione przypadkowo po latach, podczas remontu, w podziemiach pobernardyńskiego kościoła.
Budynek niezbyt efektowny, za to ładnie położony nad samą Wartą.

Źródło: pl.wikipedia.org

3. Budynek dawnej synagogi żydowskiej

Można też podjechać pod adres ul. Sokoła 4, blisko rynku, pod którym znajduje się XIX- wieczny budynek byłej synagogi żydowskiej. Niewiele synagog przetrwało II Wojnę Światową więc zawsze warto zobaczyć te nieliczne ocalałe.

Ponieważ Żydzi w okresie międzywojennym wyemigrowali z miasta, w latach '30 budynek był siedzibą Związku Strzeleckiego „Sokół”, następnie hitlerowcy urządzili w nim magazyn, po wojnie służył jako kino, a obecnie budynek jest prywatny, mieści się w nim hurtownia.
Źródło: www.mapio.net

Na sierakowskim rynku skręcamy teraz w kierunku na Radogoszcz, przejeżdżamy przez most na Warcie i jedziemy drogą wojewódzką nr 198 wzdłuż Warty i linii Puszczy Noteckiej.

PUSZCZA NOTECKA

Puszcza Notecka to jeden z największych kompleksów leśnych w kraju, zajmujący ok. 130 tys. ha (ok. 1300 km2) wydmowy obszar międzyrzeczny pomiędzy Wartą i Notecią (wysokość wydm wynosi 20-30 m). Jej długość wynosi ok. 100 km, szerokość 20- 30 km.

W II połowie XIX w. na terenie puszczy miały miejsce prowadzone na ogromną skalę nasadzenia sosny. W latach 1922- 1924 las dotknęła plaga motyla strzygoni choinówki, która przetrzebiła jednogatunkowe bory i niemal je zrujnowała. Dlatego dzisiaj Puszcza Notecka to w większości 80- letnie sosny zasadzone po tamtej katastrofie. Lasów liściastych jest zaledwie 2%, przeważnie w pobliżu rzek.

5. Międzychód 

W samym mieście nie ma żadnego jednego, konkretnego obiektu, który „powalał by na kolana”. Niemniej proponuję przejechać się ul. Piłsudskiego oraz ul. 17 Stycznia, wzdłuż których znajduje się większość interesujących budowli w Międzychodzie. 

Ul. 17 Stycznia stanowi oś wrzecionowatej, najstarszej, położonej pomiędzy rzeką Wartą a J. Miejskim, części tego 11- tysięcznego miasta. Zabudowa starego miasta, często z przełomu XVIII i XIX w., jest jedną z najlepiej zachowanych w Wielkopolsce.

 Ul. 17 Stycznia jest częściowo jednokierunkowa, dlatego proponuję przedstawioną poniżej trasę.


 Po drodze proszę zwrócić uwagę na ciekawsze obiekty:
  1. ul. 17 Stycznia 100: budynek Muzeum Regionalnego

    Dawna siedziba władz miejskich, budynek XIX- wieczny, gruntownie przebudowany w 1929r. na potrzeby magistratu. Wtedy powstały ozdobne kolumny przy wejściach i wieżyczka zegarowa. Siedziba muzeum od 1976r.

    Źródło: www.sztetl.org
  2. Ul. 17 Stycznia 62: przed budynkiem, przy ulicy znajduje się „Laufpompa” 

    Żeliwna, oryginalnie zdobiona pompa z 1912r. postawiona przy znajdującym się na głębokości 150m ujęciu wody artezyjskiej, siarkowej. Zawartość siarkowodoru w tym ujęciu wynosi 19 mg w 1 litrze i jest to ilość występująca w wielu źródłach w miejscowościach uzdrowiskowych, np. w Krynicy. Miasto było przed wojną znanym uzdrowiskiem, które zakładał i prowadził dr Chramiec z Zakopanego.

    Źródło: www.garnek.pl
  3. ul. 17 Stycznia 71: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela

    Kościół z XVI w., wielokrotnie przebudowywany. Wyróżnia się renesansowym szczytem fasady, w środku znajduje się późnorenesansowa, wykonana z jednego pnia drzewa, drewniana chrzcielnica.

    Źródło: www.panoramio.com
  4. Rynek
    Przy rynku i przy ul. Rynkowej stoją zabytkowe, ok. 200-letnie, gł. szczytowe domy.

    Na rynku wyróżnia się również eklektyczna kamienica z pocz. XX w. zbudowana z przeznaczeniem na reprezentacyjny hotel „Pod Białym Orłem”. W hotelu tym w latach '20 noc spędziła polska aktorka Pola Negri – przedwojenna gwiazda kina niemego w Hollywood, ówczesny symbol seksu w USA, która miała głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino.

    Źródło: www.polskaniezwykla.pl                               ZABYTKOWE KAMIENICE SZCZYTOWE PRZY UL. RYNKOWEJ

    Żródło: www.rowers.pl                                                                                         DAWNY HOTEL "POD BIAŁYM ORŁEM"

  5. ul. Piłsudskiego 21: Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Maryi 

    Poewangelicki, klasycystyczny kościół z XIX w. postawiony w miejscu wcześniejszego, z 1600r. Przy kościele zabytkowy cmentarz z XVIII- wiecznymi, barokowymi płytami nagrobnymi, natomiast w samym kościele znajduje się płyta nagrobna jednego z właścicieli Międzychodu- Krzysztofa Unruha z XVII w. 

    Ród Unruhów był właścicielem miasta przez 200 lat, miał w pobliżu kościoła swój zamek, rozebrany ostatecznie w XIXw., a jego najbardziej odznaczonym dla Polski przedstawicielem był wiceadmirał floty, dowódca obrony Helu w 1939r. - Józef Unrug.

    Żródło: www.panoramio.com

    Źródło: www.martagogoc.pl                                                                          WE WNĘTRZU POEWANGELICKIE EMPORY

  6. ul. Piłsudskiego

    Ulica jest osią dawnego przedmieścia- Lipowca, włączonego do Międzychodu dopiero w XX w.
    Z ulicą sąsiadują ładnie zagospodarowane planty, wysadzane czterema rzędami lip, z których kilka ma ponad 300 lat. W parku znajduje się pomnik Powstańców Wielkopolskich.

    Na końcu parku stoi neorenesansowy budynek władz miasta, zbudowany w 1880r. z przeznaczeniem na siedzibę Starostwa. W budynku tym od lutego do kwietnia 1945r. kwaterował wraz ze sztabem dowódca I Frontu Białoruskiego, marszałek Żukow. Tu powstawały plany zdobycia Berlina.


    Jadąc dalej, przy trasie nr 92 przejeżdżamy przez miejscowość Kamionna, w której znajduje się urokliwy, późnogotycki kościół z 1499r. Uwagę zwraca zwłaszcza bogato ornamentowana cegła.

    Obok kościoła stoi dawny „słup milowy”. W latach '20 i '30 XIX w. na trasie Kostrzyn nad Odrą- Poznań zbudowano jedną z pierwszych w Wielkopolsce szos (płatna droga żwirowa), a co milę pruską (ok. 7,5 km) umieszczano kamienne słupy w kształcie dzwonów. Jeden z takich dzwonów w 2002r. przeniesiono pod kościół w Kamionnej.

    Źródło: www.jorg.bikestats.pl

    6. Pałac w Rozbitku 

    Neogotycki pałac został zbudowany w połowie XIX w. dla Georga von Reiche. Jest on niewątpliwie jednym z ciekawszych w Wielkopolsce. W kompleksie, poza pałacem, znajduje się także zespół budynków gospodarczych w stylu neogotyckim z nietynkowanej cegły, m.in. gorzelnia i spichlerz, oraz stajnia i wozownia. Całość otoczona jest 13- hektarowym, romantyczno- krajobrazowym parkiem z XVIII/XIX w., w którym wykorzystano naturalne ukształtowanie terenu, strumienie i stawy, z czterorzędową aleją platanową.

    Pałac przejął w 2004 Jan A. P. Kaczmarek, autor m.in. muzyki filmowej, który w 2005r. dostał Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel”, jest twórcą i dyrektorem festiwalu „Transatlantyk Fastival Poznań”, postać niezwykle zasłużona dla wielkopolskiej kultury.
    Pan ten wraz z Sundance Institute Roberta Redforda wyremontowali pałac i stworzyli w nim Instytut Rozbitek- ośrodek spotkań i pracy twórczej artystów.

    Pałac znajduje się na południe od trasy Berlin- Warszawa.

    Źródło:pl.wikipedia.org


    7. Pałac w Kwilczu 

    Kwilcz to duża, licząca 2,7 tys. mieszkańców wieś. Przez 550 lat należała do jednej rodziny – Kwileckich. Kwileccy byli właścicielami tutejszych dóbr od XIV w. aż do roku 1939, kiedy to ostatni właściciel Kwilcza, Dobiesław Kwilecki, dostał się do niewoli radzieckiej i został wywieziony do Kazachstanu, gdzie zmarł w 1942r. Po wojnie dobra przejął PGR.

    Obecnie istniejący, późnoklasycystyczny pałac wraz z otaczającym go parkiem powstał w 1828r. dla Arsena Kwileckiego. Z racji tego, że pan ten zbudował również potężny folwark z jedną z pierwszych w Wielkopolsce cukrowni, z gorzelnią, parową fabryką mączki i młynem parowym, nazywany był w rodzinie „wielkim budowniczym”. Architektem pałacu był najprawdopodobniej Karol Fryderyk Schinkel, który projektował również dla pruskiej rodziny królewskiej i jest współautorem projektu jednego z wpisanych na listę UNESCO pałaców w Poczdamie pod Berlinem.

    Pałac w ostatnich latach należał do Agencji Nieruchomości Rolnych, nie był użytkowany i niszczał. W 2013r. został zwrócony rodzinie Kwileckich i, miejmy nadzieję, doczeka lepszych dni.

    Pałac znajduje się na północ od trasy Berlin- Warszawa, przy drodze wojewódzkiej nr 186.

    Źródło: www.staff.amu.edu.pl
    Źródło: www.rowers.pl                                                                                          JEDEN Z BUDYNKÓW OFICYNOWYCH

    Źródła:
    WIELKOPOLSKA przewodnik po miejscach ładnych i ciekawych, Włodzimierz Łęcki, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2003
    Wielkopolska przewodnik, Anna Plenzler Piotr Skórnicki, BOSZ, Olszanica 2008
    pl.wikipedia.org

    TEKST JEDNOLITY DO WYDRUKU


    Długość: 69 km

    UWAGA! Na końcu postu znajduje się tekst zwarty, bez zdjęć, z przeznaczeniem do wydruku i wykorzystania podczas wycieczki :)

    Trasa jest niezwykle atrakcyjna turystycznie, wiedzie bowiem przez usłane pagórkami Pojezierze Międzychodzko- Sierakowskie, w dużej części na obszarze Sierakowskiego Parku Krajobrazowego, gdzie krajobrazy są przepiękne, oraz bardzo urokliwą trasą biegnącą wzdłuż rzeki Warty, na skraju Puszczy Noteckiej, przez wsie zagubione w puszczy. Głównym atutem trasy są wyjątkowe w skali Wielkopolski okoliczności natury, chociaż nie brakuje też ciekawych budowli. Kościół w Sierakowie jest jednym z najciekawszych zbudowanych w Polsce w dobie późnego renesansu, a pałac w Rozbitku wyróżnia się urodą na tle innych pałaców w Wielkopolsce.

    Poza trasą wycieczki

    Aby dojechać do pierwszego punktu wycieczki przejeżdżamy przez Pniewy. Pniewy, mimo iż są miastem niemal ośmiotysięcznym, nie mogą się poszczycić szczególnie efektowną zabudową. Miasto najpierw przez wieki nie było główną siedzibą rodową właścicieli i nie powstawały tu okazałe budowle, a kiedy wprowadził się ród Szołdrskich, nie pozostały po nim żadne budowle w niezmienionym kształcie.

    Jeżeli trasa nasza wiedzie ul. Poznańską, z pewnością zauważymy charakterystyczny budynek dawnej poczty.
    W pierwszej połowie XIX wieku w związku z koniecznością obsługi trasy Warszawa-Berlin-Poznań w Pniewach wybudowano murowany budynek pocztowy z mansardowym dachem. W późniejszym okresie w jego bezpośrednim sąsiedztwie postawiono nowy, kilkupiętrowy budynek poczty (poczthalterii). To one zwracają dziś uwagę przyjezdnych.

    Jeżeli macie Państwo ochotę możecie podjechać także na ul. Św. Ducha 11, gdzie w budynku pałacowym mieści się dziś Liceum Ogólnokształcące.
    Późnobarokowy pałac został wybudowany w 1745r. dla Władysława Szołdrskiego, ówczesnego starosty generalnego Wielkopolski, na wzór pałacu w Kargowej. Niestety, przeprowadzona w XIX w. przez rodzinę Massenbachów gruntowna przebudowa zabrała pałacowi wiele z jego dawnego uroku.

    Obok drogi prowadzącej na Łężeczki i Chrzypsko Wlk., w którą musimy skręcić, znajdują się budynki założonego w 1920r. przez św. Urszulę Ludóchowską Zgromadzenia Sióst Urszulanek wraz z prowadzoną przez nie szkołą. Założycielka, która swoje życie poświęciła głównie pracy z dziećmi, została kanonizowana w 2003r. w Rzymie.

    1.
    dwór w miejscowości Białokosz – kilkaset metrów od drogi, nad J. Białokoskim znajduje się późnoklasycystyczny dwór zbudowany w latach 1804- 1805 dla pułkownika pruskiego Christiana von Massenbacha, który otrzymał w tym miejscu majątek od króla Prus. Dwór, pierwotnie parterowy, uzyskał swój dzisiejszy kształt po zakupie włości i przebudowie przez Karola von Rose w 1902r. Dwór otacza park 5 ha z pocz. XIX w.
    Dziś obiekt przeznaczony na hotel i restaurację, miejsce organizacji wesel.

    2.
    punkt widokowy w Łężeczkach - przy szosie, na stoku wzgórza znajduje się punkt widokowy z parkingiem, z którego rozciąga się wspaniały widok na J. Chrzypskie.

    3.
    most kolejowy w Chrzypsku Małym – na rzeczce Osiecznicy, 15 m. nad jej lustrem, zawieszona jest metalowa kratownica zabytkowego mostu, zbudowanego w 1908r. dla linii Szamotuły- Międzychód. Most posiada 4 przęsła osadzone na ceglanej konstrukcji, o łącznej długości 94 m.
    Na górę można się dostać wąską ścieżką.

    Most znajduje się przy drodze z Chrzypska Wielkiego, tuż przed Chrzypskiem Małym. Jest widoczny z szosy.

    4.
    Sierakówmiasto zostało założone w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. W swojej historii przechodziło wielokrotnie z rąk do rąk, jego właścicielami były m.in. możne rody Górków, Nałęczów oraz, uwaga, król Francji Ludwik XV, któremu w wianie wniosła miasto polska księżniczka, królowa Francji Maria Leszczyńska.
    Jednak czasy największej świetności zawdzięcza miasto Opalińskim, którzy zbudowali kościół bernardyński oraz dzięki którym w XVII w. istniały w Sierakowie takie instytucje kulturalne jak drukarnia, teatr i świeckie gimnazjum.
    Dziś Sieraków ma 6000 mieszkańców.

  7. kościół pobernardyński NMP Niepokalanie Poczętej – świątynia z 1 poł. XVII w. jest jednym z najokazalszych przykładów manieryzmu (czyli późnego renesansu) w Polsce. Została zbudowana przez włoskiego architekta Krzysztofa Bonadurę Starszego dzięki fundacji wojewody poznańskiego Piotra Opalińskiego, ówczesnego właściciela miasta. W 1740r. Katarzyna Opalińska, żona króla Polski, Stanisława Leszczyńskiego, dobudowała wieże, których pierwotnie nie było.
    Najbardziej imponujące jest późnorenesansowe i wczesnobarokowe wnętrze, które jest niemal niezmienione od 400 lat.
  8. Stado Ogierów Sieraków – po dostaniu się Wielkopolski pod zabór pruski, region, który w planach zaborców miał być rolniczy, w tym dostarczać również koni, używanych wtedy przecież chociażby przez armię, został odcięty od swojego zaplecza w środkowej i wschodniej Polsce, które znalazły się pod panowaniem rosyjskim. W związku z tym podjęto szybko decyzję o zorganizowaniu stada ogierów rozpłodowych na zagarniętych ziemiach. Na lokalizację wybrano Sieraków. Założone w 1829r. Stado Ogierów jest najstarszym działającym dziś w Polsce.
    Na potrzeby stada zaadoptowano istniejące budynki z XVII i XVIII w., w których mogło zamieszkać 120 koni. Obiekt rozbudowano, w tym w 1890 zbudowano budynek administracyjny zwany „pałacem”. Wielkość stada aż do drugiej połowy XX wieku wynosiła generalnie powyżej 200 sztuk, obecnie wynosi koło 130- 160 sztuk.
    Stadnina koni jest dobrze utrzymana, oferuje jazdę konną, kursy powożenia, noclegi w wyremontowanym pałacu, sale konferencyjne itp.
    Do kompleksu należą zabytkowe stajnie, hipodrom, ujeżdżalnia, pałac, powozownia, w której znajdują się m.in. zabytkowe powozy. Pośrodku dziedzińca znajdują się 4 potężne, ok. 200- letnie dęby.
Stadnina koni zlokalizowana jest zaledwie 700m od sierakowskiego rynku- placu Powstańców Wlkp.

Ponadto warto zwrócić uwagę na:

1. Jadąc z rynku ul. Zamkową do stadniny koni zobaczymy odbudowane skrzydło zamku Opalińskich, w którym znajduje się Muzeum Zamek Opalińskich. XIII- wieczny zamek, po przebudowach i rozbudowach, w XVII w., w czasach rządów rodu Opalińskich, był okazałą budowlą. W czasach przedzaborowych podupadł jednak, w XIX w. został rozebrany, m.in. na budynki Stadniny Ogierów i ostatecznie zostały z niego jedynie piwnice i fundamenty. W latach '90 część zamku odbudowano i umieszczono odrestaurowane, unikalne na skalę europejską sarkofagi rodziny Opalińskich, odnalezione przypadkowo po latach, podczas remontu, w podziemiach pobernardyńskiego kościoła.
Budynek niezbyt efektowny, za to ładnie położony nad samą Wartą.

2. Można też podjechać pod adres ul. Sokoła 4, blisko rynku, pod którym znajduje się była synagoga żydowska zbudowana w XIX w. Niewiele synagog przetrwało II Wojnę Światową więc zawsze warto zobaczyć te nieliczne ocalałe. Ponieważ Żydzi w okresie międzywojennym wyemigrowali z miasta, w latach '30 budynek służył jako siedziba Związku Strzeleckiego „Sokół”, następnie hitlerowcy urządzili tu magazyn, po wojnie mieściło się kino, a obecnie budynek jest prywatny, mieści się w nim hurtownia.

Na sierakowskim rynku skręcamy teraz w kierunku na Radogoszcz, przejeżdżamy przez most na Warcie i jedziemy drogą wojewódzką nr 198 wzdłuż Warty i linii Puszczy Noteckiej.

Puszcza Notecka to jeden z największych kompleksów leśnych w kraju, zajmujący ok. 130 tys. ha (ok. 1300 km2) wydmowy obszar międzyrzeczny pomiędzy Wartą i Notecią (wysokość wydm wynosi 20-30 m). Jej długość wynosi ok. 100 km, szerokość 20- 30 km.
W II połowie XIX w. na terenie puszczy miały miejsce prowadzone na ogromną skalę nasadzenia sosny. W latach 1922- 1924 las dotknęła plaga motyla strzygoni choinówki, która przetrzebiła jednogatunkowe bory i niemal je zrujnowała. Dlatego dzisiaj Puszcza Notecka to w większości 80- letnie sosny zasadzone po tamtej katastrofie. Lasów liściastych jest zaledwie 2%, przeważnie w pobliżu rzek.


5.
Międzychód – w samym mieście nie ma żadnego jednego, konkretnego obiektu, który „powalał by na kolana”. Niemniej proponuję przejechać się ul. Piłsudskiego oraz ul. 17 Stycznia, wzdłuż których znajduje się większość interesujących budowli w Międzychodzie. 
Ul. 17 Stycznia stanowi oś wrzecionowatej, najstarszej, położonej pomiędzy rzeką Wartą a J. Miejskim, części tego 11- tysięcznego miasta. Zabudowa starego miasta, często z przełomu XVIII i XIX w., jest jedną z najlepiej zachowanych w Wielkopolsce.

Po drodze proszę zwrócić uwagę na ciekawsze obiekty:
  1. ul. 17 Stycznia 100: budynek Muzeum Regionalnego- dawna siedziba władz miejskich, budynek XIX- wieczny, gruntownie przebudowany w 1929r. na potrzeby magistratu. Wtedy powstały ozdobne kolumny przy wejściach i wieżyczka zegarowa. Siedziba muzeum od 1976r.

  2. ul. 17 Stycznia 62: przed budynkiem, przy ulicy znajduje się „Laufpompa” – żeliwna, oryginalnie zdobiona pompa z 1912r. postawiona przy znajdującym się na głębokości 150m ujęciu wody artezyjskiej, siarkowej. Zawartość siarkowodoru w tym ujęciu wynosi 19 mg w 1 litrze i jest to ilość występująca w wielu źródłach w miejscowościach uzdrowiskowych, np. w Krynicy. Zresztą miasto było przed wojną znanym uzdrowiskiem, które zakładał i prowadził dr Chramiec z Zakopanego.

  3. ul. 17 Stycznia 71: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela – kościół z XVI w., wielokrotnie przebudowywany. Wyróżnia się renesansowym szczytem fasady, w środku znajduje się późnorenesansowa, wykonana z jednego pnia drzewa, drewniana chrzcielnica.

  4. Rynek – zabytkowe, ok. 200-letnie, gł. szczytowe domy przy rynku i przy ul. Rynkowej. Na rynku wyróżnia się eklektyczna kamienica z pocz. XX w. zbudowana z przeznaczeniem na reprezentacyjny hotel „Pod Białym Orłem”. W hotelu tym w latach '20 noc spędziła polska aktorka Pola Negri – przedwojenna gwiazda kina niemego w Hollywood, ówczesny symbol seksu w USA, która miała głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino.

  5. ul. Piłsudskiego 21: Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Maryi - poewangelicki, klasycystyczny kościół z XIX w. postawiony w miejscu wcześniejszego, z 1600r. Przy kościele zabytkowy cmentarz z XVIII- wiecznymi, barokowymi płytami nagrobnymi, natomiast w samym kościele znajduje się płyta nagrobna jednego z właścicieli Międzychodu- Krzysztofa Unruha z XVII w. Ród Unruhów był właścicielem miasta przez 200 lat, miał w pobliżu kościoła swój zamek, rozebrany ostatecznie w XIXw., a jego najbardziej odznaczonym dla Polski przedstawicielem był wiceadmirał floty, dowódca obrony Helu w 1939r. - Józef Unrug.

  6. ul. Piłsudskiego - ulica jest osią dawnego przedmieścia- Lipowca, włączonego do Międzychodu dopiero w XX w. Z ulicą sąsiadują ładnie zagospodarowane planty, wysadzane czterema rzędami lip, z których kilka ma ponad 300 lat. W parku znajduje się pomnik Powstańców Wielkopolskich.
    Na parku stoi neorenesansowy budynek władz miasta, zbudowany w 1880r. z przeznaczeniem na siedzibę Starostwa. W budynku tym od lutego do kwietnia 1945r. kwaterował wraz ze sztabem dowódca I Frontu Białoruskiego, marszałek Żukow. Tu powstawały plany zdobycia Berlina.
      
    Jadąc dalej, przy trasie nr 92 przejeżdżamy przez miejscowość Kamionna, w której znajduje się urokliwy, późnogotycki kościół z 1499r. Uwagę zwraca zwłaszcza bogato ornamentowana cegła.
    Obok kościoła stoi dawny „słup milowy”. W latach '20 i '30 XIX w. na trasie Kostrzyn nad Odrą- Poznań zbudowano jedną z pierwszych w Wielkopolsce szos (płatna droga żwirowa), a co milę pruską (ok. 7,5 km) umieszczano kamienne słupy w kształcie dzwonów. Jeden z takich dzwonów w 2002r. przeniesiono pod kościół w Kamionnej.

    6.
    pałac w Rozbitku – neogotycki pałac został zbudowany w połowie XIX w. dla Georga von Reiche. Jest on niewątpliwie jednym z ciekawszych w Wielkopolsce. W kompleksie, poza pałacem, znajduje się także zespół budynków gospodarczych w stylu neogotyckim z nietynkowanej cegły, m.in. gorzelnia i spichlerz, oraz stajnia i wozownia. Całość otoczona jest 13- hektarowym, romantyczno- krajobrazowym parkiem z XVIII/XIX w., w którym wykorzystano naturalne ukształtowanie terenu, strumienie i stawy, z czterorzędową aleją platanową.
    Pałac przejął w 2004 Jan A. P. Kaczmarek, autor m.in. muzyki filmowej, który w 2005r. dostał Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel”, jest twórcą i dyrektorem festiwalu „Transatlantyk Fastival Poznań”, postać niezwykle zasłużona dla wielkopolskiej kultury.
    Pan ten wraz z Sundance Institute Roberta Redforda wyremontowali pałac i stworzyli w nim Instytut Rozbitek- ośrodek spotkań i pracy twórczej artystów.

    Pałac znajduje się na południe od trasy Berlin- Warszawa.

    7.
    pałac w Kwilczu – Kwilcz to duża, licząca 2,7 tys. mieszkańców wieś. Przez niemal całe swoje istnienie, przez 550 lat, należała do jednej rodziny – Kwileckich. Kwileccy byli właścicielami tutejszych dóbr od XIV w. aż do roku 1939, kiedy to ostatni właściciel Kwilcza, Dobiesław Kwilecki, dostał się do niewoli radzieckiej i został wywieziony do Kazachstanu, gdzie zmarł w 1942r. Po wojnie dobra przejął PGR.
    Obecnie istniejący, późnoklasycystyczny pałac wraz z otaczającym go parkiem powstał w 1828r. dla Arsena Kwileckiego. Z racji tego, że pan ten zbudował również potężny folwark z jedną z pierwszych w Wielkopolsce cukrowni, z gorzelnią, parową fabryką mączki i młynem parowym, nazywany był w rodzinie „wielkim budowniczym”. Architektem pałacu był najprawdopodobniej Karol Fryderyk Schinkel, który projektował również dla pruskiej rodziny królewskiej i jest współautorem projektu jednego z wpisanych na listę UNESCO pałaców w Poczdamie pod Berlinem.
    Pałac w ostatnich latach należał do Agencji Nieruchomości Rolnych, nie był użytkowany i niszczał. W 2013r. został zwrócony rodzinie Kwileckich i, miejmy nadzieję, doczeka lepszych dni.

    Pałac znajduje się na północ od trasy Berlin- Warszawa, przy drodze wojewódzkiej nr 186.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz